linzen, mungbonen, kikkererwten en spliterwten
Peulvruchten hebben een beetje een stoffig imago: gezond, maar saai. Toch zijn ze allesbehalve dat. Ze zijn voedzaam, veelzijdig, betaalbaar én passen in allerlei wereldkeukens. Van Indiase curry’s tot Franse salades, van Mediterrane hummus tot oer-Hollandse erwtensoep – met linzen, mungbonen, kikkererwten en spliterwten kun je echt alle kanten op.
Laten we eens kijken naar de verschillen tussen deze toppers en hun kwaliteiten.
bruine linzen – de alleskunner
Bruine linzen zijn de klassiekers uit de linzenfamilie. Ze hebben een nootachtige smaak en behouden redelijk goed hun vorm na het koken. Daardoor doen ze het prima in stoofschotels, soepen en zelfs in vegetarische burgers.
Voedingswaarde in een notendop:
- Rijk aan vezels, dus goed voor de spijsvertering
- Bevatten plantaardige eiwitten (ca. 9 g per 100 g gekookt)
- Goede bron van ijzer en B-vitamines
groene linzen (Du Puy) – de Franse delicatesse
Deze kleine, donkergroene linzen komen oorspronkelijk uit Le Puy in Frankrijk en staan bekend om hun stevige structuur en iets peperige smaak. Ze vallen niet uit elkaar en zijn daardoor ideaal voor salades of als bijgerecht naast geroosterde groenten.
Wat ze bijzonder maakt:
- Blijven stevig en “al dente” na het koken
- Hoog in eiwitten en mineralen
- Een chique uitstraling voor een simpele peulvrucht
gele linzen (Dahl) – de basis van comfort food
Als je ooit een Indiase dhal hebt gegeten, dan heb je waarschijnlijk deze linzen leren kennen. Gele linzen vallen na het koken helemaal uit elkaar en zorgen voor een romige, bijna puree-achtige textuur.
Waarom we ze graag eten:
- Licht verteerbaar
- Perfect voor curry’s en soepen
- Boordevol eiwitten en foliumzuur
rode linzen – snel & veelzijdig
Rode linzen zijn misschien wel de favoriet van mensen die net beginnen met linzen koken. Ze zijn namelijk in een kwartiertje gaar en nemen makkelijk smaken op. Na het koken worden ze zacht en romig.
Handige weetjes:
- Supersnel klaar – ideaal voor doordeweekse maaltijden
- Lekker in soepen, stoofjes of zelfs als basis voor spreads
- Rijk aan vezels en antioxidanten
mungbonen – klein maar krachtig
Mungbonen zijn kleine groene boontjes die in Azië veel gebruikt worden, zowel in hartige gerechten als in zoete desserts. Je kunt ze koken, kiemen of verwerken in salades. Als taugé zijn ze waarschijnlijk het bekendst.
Wat ze extra bijzonder maakt:
- Hoog in eiwit (meer dan linzen)
- Bevatten magnesium, kalium en vitamine B
- Goed verteerbaar en vaak gebruikt in detox- of ayurvedische gerechten
kikkererwten – de mediterrane favoriet
Kikkererwten zijn misschien wel de meest veelzijdige peulvruchten van allemaal. Met hun romige, nootachtige smaak en stevige bite vind je ze terug in keukens van over de hele wereld. Denk aan hummus in het Midden-Oosten, falafel in de Levant, chana masala in India of gewoon als knapperige topping in een salade.
Waarom ze zo geliefd zijn:
- Goede bron van plantaardig eiwit en vezels
- Hoog in ijzer, foliumzuur en mangaan
- Stevige structuur: ideaal in stoofschotels, curry’s en zelfs geroosterd als snack
Kikkererwten vragen wat meer geduld (ze moeten meestal een nacht weken en daarna zo’n 45–60 minuten koken), maar dat wachten wordt dubbel en dwars beloond. En voor de snelle oplossing zijn er natuurlijk altijd kikkererwten uit blik – nét zo voedzaam en in een handomdraai klaar voor gebruik.
spliterwten – oer-Hollands comfort
Spliterwten zijn eigenlijk gewoon gedroogde en gespleten groene erwten. Zodra je ze kookt, vallen ze helemaal uit elkaar en krijg je die dikke, romige structuur die perfect is voor stevige soepen. Denk natuurlijk meteen aan erwtensoep (snert), maar ook in Indiase gerechten zoals toor dal kom je ze tegen.
Waarom ze zo fijn zijn:
- Heel vullend door hun romige textuur
- Boordevol eiwitten en vezels
- Typisch ingrediënt voor winterse comfort food
Overzicht in één oogopslag
| Peulvrucht | Smaak & structuur | Kooktijd (zonder weken) | Eiwit (g) | Vezels (g) | IJzer (mg) | Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Bruine linzen | Nootachtig, stevig maar zacht | 20–30 min | 9 g | 8 g | 3,3 mg | Alleskunner: soepen, stoofjes, burgers |
| Groene linzen (Du Puy) | Peperig, blijven stevig | 25–30 min | 9 g | 7 g | 3,1 mg | Ideaal in salades, luxe uitstraling |
| Gele linzen | Mild, romig na koken | 20–25 min | 9 g | 8 g | 3,0 mg | Basis voor Indiase dhal, vallen uit elkaar |
| Rode linzen | Zoetig, zacht & romig | 10–15 min | 9 g | 8 g | 3,0 mg | Supersnel gaar, ideaal voor soepen |
| Mungbonen | Lichtzoet, stevig of als kiem (taugé) | 25–35 min (gekookt) / 2–3 dagen (kiemen) | 12 g | 8 g | 2,9 mg | Veelzijdig: koken, kiemen, zowel hartig als zoet |
| Kikkererwten | Romig, nootachtig, stevige bite | 45–60 min (na 8–12 uur weken) | 9 g | 7–8 g | 2,9 mg | Perfect voor hummus, falafel, salades en stoofpotten |
| Spliterwten | Mild, romig en dikmakend | 45–60 min | 8 g | 8 g | 1,5 mg | Onmisbaar in erwtensoep (snert), vallen uit elkaar |
Tot slot
Of je nu gaat voor de romigheid van rode linzen, de chique bite van Du Puy-linzen, de veelzijdigheid van mungbonen, de mediterrane charme van kikkererwten of de oer-Hollandse hartigheid van spliterwten: peulvruchten zijn stuk voor stuk kleine krachtpatsers. Ze zijn niet alleen gezond en voedzaam, maar ook vriendelijk voor de portemonnee én verrassend veelzijdig in de keuken.
