Kleine zaadjes – groot verhaal
Zwarte kummel – misschien heb je de naam weleens gehoord bij de bakker of gezien op een glanzend Turks brood – zijn die kleine, pikzwarte zaadjes die subtiel kruidig geuren zodra ze warm worden. Hun officiële naam is Nigella sativa, maar ze gaan ook door het leven als nigellazaad of zwarte komijn. Dat klinkt verwarrend, want ze zijn géén familie van komijn of karwij (die laatste wordt soms ook “kummel” genoemd). Toch hebben ze iets unieks dat in geen enkel ander kruid te vinden is.
De smaak van zwarte kummel is een klein avontuur: licht bitter, nootachtig en een tikkeltje ui-achtig, met een geur die doet denken aan vers geroosterd brood en warme aarde. Het zijn precies die tonen die het zo goed doen op een naan of Turks brood, of als finishing touch over een groentegerecht met geroosterde wortels of linzen.
Even op een rijtje
| Naam | Botanische naam | Smaak | Gebruik | Opmerking |
|---|---|---|---|---|
| Zwarte kummel / Nigella | Nigella sativa | Licht bitter, nootachtig, een beetje ui-achtig | Brood (zoals Turks brood of naan), curry’s, groentegerechten | Ook bekend als “black seed” of “kalonji” |
| Kummel / karwijzaad | Carum carvi | Anijsachtig, kruidig | Brood, zuurkool, kaas | Heel andere smaak dan nigella |
| Zwarte komijn (andere soort) | Bunium bulbocastanum | Aromatisch, warm | Zeldzaam, gebruikt in Indiase keukens | Niet te verwarren met Nigella sativa |
Hoe gebruik je zwarte kummel?
Zoals veel specerijen komt zwarte kummel pas echt tot leven als je het even wekt met warmte.
- Roosteren: Strooi de zaadjes kort in een droge pan tot ze beginnen te geuren – dat duurt maar een halve minuut.
- Malen: Voor een zachtere, aardse smaak kun je ze licht vijzelen en toevoegen aan curry’s, stoofpotten of kruidige olie.
- Topping: Of gebruik ze ongebruind als decoratie op brooddeeg, crackers of hartige koekjes – ze geven net dat knapperige, aromatische accent.
Zwarte kummel is een kruid dat stilletjes werkt: het valt niet meteen op, maar het tilt smaken omhoog en geeft gerechten diepte en karakter. Een klein zaadje met veel persoonlijkheid – precies waar wij bij Van Haver tot Gort en De Opschepper van houden.
Recept: Pitten & Zaden Crackers met zwarte kummel
Knapperig, kruidig en licht notig – een opschepper van een cracker.
Ingrediënten (voor 1 bakplaat)
- 100 g havervlokken
- 50 g zonnebloempitten
- 30 g lijnzaad
- 20 g sesamzaad
- 1 el zwarte kummel (Nigella sativa)
- ½ tl zout
- 1 el olijfolie
- 150 ml heet water
- Een snufje rozemarijn of gerookt paprikapoeder voor extra pit
- Grof zeezout om erover te strooien voor het bakken
Bereiding
- Verwarm de oven voor op 160 °C (het liefst met hete lucht).
- Meng alle droge ingrediënten in een kom: haver, pitten, zaden, zout en zwarte kummel.
- Voeg de olijfolie en het hete water toe en roer tot het een dik, plakkerig mengsel wordt. Laat 10 minuten staan zodat het lijnzaad zijn werk kan doen.
- Verspreid het mengsel op een met bakpapier beklede bakplaat. Gebruik de achterkant van een lepel of een natte deegroller om het zo dun mogelijk uit te rollen (ongeveer 2–3 mm).
- Snijd eventueel alvast in stukken met een mes of pizzasnijder – zo breekt het straks mooi.
- Bak 40–45 minuten, tot de randen goudbruin en krokant zijn.
- Laat volledig afkoelen op een rooster; ze worden dan pas echt knapperig.
Serveren
Deze crackers zijn heerlijk met een beetje hummus, een restje geroosterde groente of gewoon zo – met niets erop, behalve een momentje rust.
De zwarte kummel zorgt voor die kruidige, aardse toon die blijft hangen. Een kleine verrassing bij elke hap.
De Opschepper-tip
Gebruik de losse zaden van De Opschepper – havervlokken, sesamzaad ongepeld, lijnzaad en natuurlijk nigella – en stel thuis jouw eigen mix samen. Zo hou je alles puur, eerlijk en precies zoals jij het lekker vindt.
